Het Hundertwasserhaus

Wenen is een smeltkroes van culturen dankzij zijn ligging op het kruispunt van West-Europa en de Balkan. Welke architecturale stijl ook je favoriet is, de kans is groot dat je er enkele fascinerende voorbeelden van zult vinden in de levendige stad Wenen.

Hoogtepunt van Wenen

Een van de architectonische hoogtepunten van Wenen is ongetwijfeld het Hundertwasserhuis, een kleurrijk gebouw dat op bijna magische wijze de aandacht op zich vestigt. Het werd ontworpen door Friedensreich Hundertwasser in het hart van de stad en trekt bezoekers van over de hele wereld. Het Hundertwasserhaus in Wenen is bedoeld als een eerste aanzet tot een gesprek met de natuur, waarin wij en de natuur gelijkwaardige partners zijn waarbij de een de ander niet mag overheersen. “Het is een huis dat niet de gebruikelijke normen volgt, een avontuur van de moderne tijd, een reis naar een land van creatieve architectuur”, zei Hundertwasser indertijd.

De filosofie achter het Hundertwasserhuis

Friedrich Stowasser, een in Nieuw-Zeeland geboren beeldend kunstenaar en architect, beter bekend onder zijn pseudoniem Friedensreich Regentag Dunkelbunt Hundertwasser, leverde een van de belangrijkste bijdragen in de kunstgeschiedenis van het naoorlogse modernisme. Hij viel op als een tegenstander van elke standaardisering en ontwierp gebouwen die gekenmerkt werden door een fantasierijke vitaliteit en uniciteit. Als reactie op de conventionele architectuur van zijn tijdgenoten wilde Hundertwasser een architectuur die dichter bij de natuur stond, zonder onnatuurlijke rechte lijnen, maar met felle kleuren en grillige vormen.

In 1977 nodigde de burgemeester van Wenen, Leopold Gratz, Hundertwasser uit om een flatgebouw te ontwerpen volgens zijn eigen ideeën. In een persconferentie in 1980 legt de architect uit dat het noodzakelijk is “te breken met een hele reeks voorschriften”, die “in het licht van nieuwe eisen en beperkingen, gericht zijn tegen het milieu en de mens”.

Hundertwasser – de mens

Hundertwasser, die pleitte voor meer rechtvaardige, mens- en milieuvriendelijke gebouwen, streefde naar het herstel van wat hij omschreef als “het raamrecht en de boomplicht”. Zoals hij uitlegde, betekende het raamrecht de vrijheid voor de bewoner om de geprefabriceerde ruimte van het appartement waarin hij gaat wonen opnieuw in te richten, evenals de buitenmuur van zijn flat, “zodat mensen van veraf, vanaf de straat, kunnen zien dat er een MAN woont.” Anderzijds betekende de boomplicht het herstel van de dialoog met de natuur, “de natuur helpen wild te groeien in de stad.”

Voor Hundertwasser zou een menswaardig huis “alle ramen van verschillende grootte hebben, niet in één verdwijnende lijn en niet op één niveau, de verdiepingen van verschillende hoogte, een paar balkons van verschillende soort en grootte, de buitenmuur die niet perfect recht en vlak is zoals hardboard, maar natuurlijk, bijna onmerkbaar hobbelig, de treden van verschillende hoogte, breedte en van verschillend materiaal,” terwijl “klimop en andere klimmers en bomen vanaf het begin deel moeten uitmaken van het plan.”